Ik kreeg een onderzoek van het bekende onderzoeksbureau IPSOS onder ogen dat de PKN heeft laten doen in 2020. Hierin werd onderzocht wat een gemeente nu maakt tot een ‘vitale gemeente’. Wat zorgt ervoor dat een gemeente stabiel is of groeit? IPSOS is geen christelijk bureau, en het is boeiend om te zien hoe een ‘seculier’ (niet christelijk) bedrijf kijkt naar kerken die vitaal zijn en die dat niet zijn. Leg de conclusies eens naast onze gemeente. De conclusie zijn:
IPSOS stelt: ‘Veranderingszin is het belangrijkste kenmerk van vitale gemeenten.
1) Gemeenten met veranderingszin zijn actief op zoek naar hoe ze aansluiting kunnen vinden bij doelgroepen die op dit moment niet of weinig in de kerk komen.
2) Deze gemeenten zijn bereid om kritisch te kijken naar hun huidige activiteitenagenda, taalgebruik, liturgische vormen, organisatie en sfeer, en durven indien nodig, in goed overleg, veranderingen aan te brengen.’ En over ‘diversiteit omarmen’ zegt dit onderzoek o.a.: ‘Diversiteit in persoonlijkheden en opvattingen wordt niet uit de weg gegaan, maar juist omarmd:
- Er is ruimte voor verschil in opvattingen: er worden mogelijkheden gecreëerd en gefaciliteerd (bijv. thema-avonden, ‘hete hangijzers, gespreksgroepen) om met elkaar in gesprek te gaan over verschillende thema’s, waarbij ook de moeilijke onderwerpen niet uit de weg worden gegaan.
- Er wordt actief naar ieders mening gevraagd, van klein tot groot. De predikant gaat bijvoorbeeld met jongeren om de tafel over wat zij vinden van de kerkdienst.
- Iedereen wordt betrokken bij zoveel mogelijk beslissingen, ook als het gaat om visie en strategie van de gemeente.
- Initiatieven worden aangemoedigd, niet ontmoedigd. Indien het nieuwe initiatief iets behelst dat nieuw is voor de gemeente, wordt altijd gezocht naar een vorm waarin het mogelijk is en nog steeds in lijn is met de uitgezette koers en positionering.